شوره سر یا سبوره Pitiriasis capitis با پوسته ریزی پوست سر مشخص می شود که همراه با خارش و گاهی اوقات همراه با قرمزی ودلمه می باشد. شوره سر نوع خفیف درماتیت سبوروئیک می باشد. درماتیت سبوروئیک یا درماتیت شوره ای به ضایعات قرمز و پوسته دار پوست که باتولید سبوره (پوسته های چرب یا خشک سفید رنگ) و خارش همراه است، گفته می شود. این بیماری مسری نیست. مکانیسم ایجاد بیماری پوست سر به طور طبیعی در اثر لایه لایه شدن طبقه شاخی آن لایه های شاخی قدیمی را ازدست داده و لایه های جدید جایگزین می گردند. این عمل آهنگ و ریتم طبیعی و مشخصی دارد اگر آهنگ و سرعت ریزش پوسته های طبقه شاخی مو از حالت طبیعی خارج شده و تشدید و تسریع شود حالتی به نام شوره سر ایجاد می گردد. شوره سر به حدی شایع است که برخی متخصصان آن را امری طبیعی می دانند. پس شوره سر در اثر جدا شدن سلول های خارجی پوست سر به وجود می آید و باید نسبت به درمان این عارضه اقدام کرد.
▪ علت های اصلی شوره سر چیست ؟
شوره سر به دلایل مختلفی از قبیل تغذیه نادرست ، هیجان و نگرانی و استرس ، هوای گرم و مرطوب ، یا سرد و خشک ، ، پوست چرب ، تعریق زیاد ، عدم تعادل هورمونها بخصوص آندروژنها ، مصرف بی رویه مواد آرایشی مو و عدم رعایت نظافت مو (شامپو نزدن مرتب ، عدم شست و شوی کافی سر متعاقب استفاده از شامپو و یا باقی ماندن بقایای صابون در پوست سر) ظاهر می شود. همچنین شوره علت میکروارگانیسمی و نیز قارچی داشته و همچنین عوامل ذکر شده در بالا ، در ایجاد شوره سر موثرند.
▪ رلبطه شوره سر با قارچ چه میتواند باشد ؟
از قدیم ، دانشمندان عقیده داشتند پوسته های ریز روی سر یا همان شوره ها توسط قارچ کوچکی که روی پوست سر رشد می کند، ایجاد می شوند. امروزه ، وجود چنین قارچ هایی اثبات شده است. التهاب پوست هم نکته ای مهم است. قارچها ابتدا روی پوست سر ساکن می شوند و بعد روی چربی موجود بر پوست سر. آنها این چربی ها را به اسیدهای چرب دلخواه خودشان تجزیه می کنند و حتی موادی را که مانع و مزاحم رشد آنهاست از بین می برند. این التهاب باعث می شود سلول های پوست سر سریعتر تقسیم شوند و بعد از آن ، محیط مناسبی برای رشد قارچها فراهم شود. همه اینها دست به دست هم می دهند و باعث تقسیم سریع تر سلول های پوست سر و در نتیجه ایجاد شوره سر می شوند. هنوز هم کسی نمی داند علت چند میلیون پوسته سر که هر روزه روی لباس افراد مختلف می ریزد چیست. در شرکت های سازنده شامپوهای ضد شوره ، میکروبیولوژیست ها به دقت مشغول رشد دادن قارچ هایی هستند که از پوسته های ریز سر به وجود آمده اند. هدف آنها این است که بفهمند این قارچ ها روی چه موادی بهتر رشد می کنند. اگر آنها این مطلب را بفهمند و بتوانند تغییر مختصری در این مواد که روی پوست سر وجود دارند، ایجاد کنند، درمان شوره سر را کشف کرده اند. دو گونه از قارچ ها هستند که باعث شوره سر می شوند: مالاسزیا وستریکتا و مالاسزیا گلوبوسا. تنها علتی که باعث شده است همه فکر کنند مالاسزیا فورفور عامل شوره سر است ، این است که این قارچ روی محیطهای کشت رشد می کند. اما دوگونه دیگر ، حساستر از آن هستند که روی چربی های حیوانات یا گیاهی رشد کنند و برای رشد ، حتما نیاز به چربی پوست انسان دارند. در حال حاضر ، فقط قارچها مسوول ایجاد شوره سر به حساب نمی آیند.
▪ شوره سر و بیماری هایی پوستی ...
بیماری های پوستی دیگر همراه شوره علت شوره سر ، التهاب پوست سر است و بیماری هایی همچون اگزما پوسته ریزی شدیدی در پوست سر بوجود می آورند و گاهی بیماری های عفونی مثل زرد زخم و شپش سر یا پدیکولوز به صورت پوسته در سر ظاهر می شوند. سایر اختلالات پوستی از جمله درماتیت سبوروئیک و درماتیت آتوپیک ، دندروف( زمان بلوغ ) ، روزاسه ، آکنه ، پسوریازیس ، چاقی ، بیماری پارکینسون ، استفاده از لوسین های خشک کننده حاوی الکل و بیماری ایدز از بیماری هایی هستند که باعث شوره شدید سر می شوند. درمان شوره و پیشگیری نمی توان از آن پیشگیری قطعی بعمل آورد. اما برای به حداقل رساندن شدت یا دفعات شعله ور شدن بیماری می توانیم از روشهای زیر استفاده کنیم.
▪ درمان ساده و غیر دارویی و درمان از طریق شامپو ها ...
درمان ساده و غیر دارویی برس زدن مرتب موها در درمان شوره سر اهمیت زیادی دارد زیرا سبب می شود که جریان خون سریعتر شود و سلول ها تغذیه شوند. هر شب پیش از رفتن به رختخواب با یک برس مویی ، موهای خود را از جهات مختلف برس بزنید، به طوری که در حدود صدبار برس روی سرتان حرکت کند و در تمام نقاط خون را به جریان بیندازد. شانه کردن مرتب موها بویژه در هوای آزاد و تمیز تاثیر بسیاری در درمان شوره سر دارد. زیرا این کار موجب افزایش جریان خون و سلولهای بافت پوست سر می شود. روزانه یک بار سر خود را به خوبی شامپو کنید. طریقه شستن سر با شامپو اهمیت بیشتری از نوع شامپو دارد. هنگام شامپو کردن ، پوسته ها را با ناخن هایتان سست کنید و سرتان را حداقل ۵ دقیقه مالش دهید. برای تمیز کردن موها ، از شامپوی متناسب با جنس موهایتان استفاده کنید. می توانید به این شامپو بر حسب نوع موها مقداری مواد تقویت کننده گیاهی یا حیوانی بیفزایید. یکی از شامپو های موثر در از بین بردن شوره سر میتوان به شامپو گیاهی آناژن اشاره کرد که مخصوص پوست و موی چرب بوده و علاوه بر از بین بردن شوره سر از ریزش مو جلوگیری کرده و چربی موها را نیر از میان می برد .
▪ رژیم غذایی و شوره سر ...
رژیم غذایی به گفته بعضی متخصصین علل اصلی شوره سر بر اثر بد غذایی است. درصورتی که شوره سر در اثر بدغذایی باشد رژیم غذایی مناسب برای آن توصیه می شود. پرهیز از خوردن چربی های حیوانی، پرهیز از زیاده روی در مصرف شیرینی ها ، شکلات ، آجیل ، غذاهای سرخ شده و پر ادویه سلامت را به موها باز می گرداند. برای کسانی که با مشکل شوره سر رو به رو هستند، خوردن سبزیها و میوه ها و مواد پروتئین دار به مقدار فراوان تجویز می شود. غذاهایی که ویتامین های ،A,E,Bو پروتئین به حد کافی دارند، از شوره سر جلوگیری می کنند.
▪ درمان سنتی و شوره سر
درمان شوره به روش سنتی بهترین درمان طبیعی برای شوره سر آب سیب است. برای معالجه موهایتان را با آب سیب ماساژ دهید. اسیدهای طبیعی موجود در این میوه سلولهای مرده را از سر جدا می کند. پس از چند دقیقه سرتان را با شامپو بشویید. سرکه سیب همراه با آب گرم نیز می تواند به عنوان ضد شوره و ضد چربی عمل کند.
▪ عواقب شوره سر
عواقب بیماری شوره سر یکی از بیماریهای شایع مو است که یک بیماری مزمن است ، غالبا بیماری مدت ها خاموش باقی می ماند. در هنگام مرحله فعال بیماری ، علایم را می توان با درمان کنترل کرد. این بیماری باعث ریزش مو نمی شود و موی چرب و شوره نقشی در طاسی سر ندارند. ولی دست پاچگی و عدم احساس راحتی در برخوردهای اجتماعی و عفونت باکتریایی ثانویه در نواحی درگیر از عوارض آن هستند.
... ادامه مطلب
